Red Right Hand van Nick Cave is één van de meest fascinerende nummers uit de hedendaagse popmuziek. Ik dook er eens wat dieper in en kwam boven met de tekstuele en muzikale achtergronden van deze song uit 1994, die voor het eerst verscheen op het album Let Love In. Plus nog een muzikaal zijpaadje over de lange zwarte jas en een paar covers. Maar we gaan eerst terug naar de 17e eeuw.
Het was John Milton die in 1667 het epische gedicht Paradise Lost publiceerde, over de zondeval van de mens en de verdrijving van Adam en Eva uit het Hof van Eden. Daarin is een hoofdrol weggelegd voor Lucifer, die ook al optrad in een vergelijkbaar gedicht van Joost van den Vondel. Dat kwam in dit blog al eens voorbij.
Er is zelfs even gedacht dat Milton zich voor zijn gedicht liet inspireren door Vondel, maar dat is rond 1895 weerlegd. Het was louter toeval dat beide teksten zich van dezelfde thematiek bedienden, luidde uiteindelijk het oordeel.
De thematiek is die van de rebellerende Lucifer die zich verzet tegen de almachtige God en daarvoor de mens uit het Paradijs laat struikelen om Hem een hak te zetten. Om het maar even zo kort mogelijk te beschrijven.
Twee stukjes uit beide gedichten ter illustratie
Vondel
En liever d’ eerste Vorst in eenigh laeger hof,
Dan in ’t gezalight licht de tweede, of noch een minder
Zoo troost ick my de kans, en vrees nu leet noch hinder.
Milton
Here may we reign secure, and in my choice
To reign is worth ambition, though in Hell.
Better to reign in hell than serve in heaven.
Lucifer
Het verzet van Lucifer wekte de toorn van God, die sowieso in het Oude Testament nogal eens tekeer gaat als ’t Hem niet zint. Net als Milton en Vondel vind ik het een fascinerend thema als het Goede kwaad doet en andersom. Heiligt het doel de middelen?
Waar ligt die grens dan precies tussen opportunisme en noodzaak? Wanneer is het Goede niet goed meer? En hoe beoordeel je dat dan? Dit thema, het grijze gebied tussen goed en kwaad, zit verweven in vrijwel het hele werk van Nick Cave.
My belief in God—well, that’s a little complicated. I’m full of doubt in that respect, but replete with belief, too. Full of both things. Mostly, I inhabit a space between belief and unbelief.
nick cave
Vooropgesteld, hier is de vraag stellen belangrijker dan het antwoord, vind ik. Al zullen de preciezen het stellen van de vraag misschien al kwalijk vinden.
Maar goed, Milton stelt hem wel in Paradise Lost en komt uiteindelijk bij dit sonnet, die hij laat uitspreken door de gevallen engel Belial. Want we waren op zoek naar die rode rechterhand.
What if the breath that kindled those grim fires,
Awaked, should blow them into sevenfold rage,
And plunge us in the flames; or from above
Should intermitted vengeance arm again
His red right hand to plague us?”
Higgs Hoson Blues
Daar is ie dan, de red right hand. Een detail uit het epos van Milton dat Cave laat uitgroeien tot een metafoor over de grijze grens tussen goed en kwaad in de songtekst. Die vind je trouwens terug aan het eind van dit blog. Het mooie is dat Cave er een verhaal van maakt; hij maakt jou de hoofdpersoon in zijn lied.
Waardoor jij je afvraagt wie dan de man is met die rooie rechterhand.
Milton verwijst er mee naar de God uit het Oude Testament, maar Cave laat dat in het midden, weer die grijze grens. Bij hem is het a ghost, a god, a man, a guru. Misschien wel alle vier tegelijk, wie zal het zeggen. Ook Mick Harvey, veelvuldig gitarist bij Cave, zegt na al die jaren nog steeds niet te weten wie dat nu is, de man in the dusty black coat with the red right hand.
En Cave houdt zijn mond.
Volgens hem kan het namelijk veranderen. De man met de red right hand zou steeds iemand anders kunnen zijn. Afhankelijk van hoe het leven je vergaat is het een geest, een god, een man of een goeroe.
Desondanks waarschuwt ie je.
And hey buddy, I’m warning
you to turn it off (..)
You’re one microscopic cog
in his catastrophic plan
Designed and directed by
his red right hand
Net als Denzel Washington, die dit zei nadat Will Smith klappen had uitgedeeld op de uitreiking van de Oscars in 2022: “At your highest moment, be careful, that’s when the devil comes for you.”
Later voegde hij er nog deze quote aan toe: “When the devil comes at you, maybe it’s because you’re trying to do something right.”
Ook in Higgs Hoson Blues raakt Nick Cave aan het thema tussen Goed en Kwaad. In dat nummer dreigt de duivel de geheimen te kopen van de elementaire deeltjes, zoals Robert Johnson zijn ziel aan de duivel verkocht voor een nieuwe gitaar.
Well here comes Lucifer
With his cannon law
He got the real killer groove
Robert Johnson and the devil man
Don’t know who’s gonna rip off who
Man in the long black coat
Na deze twee iconische nummers over de strijd tussen goed en kwaad is het tijd geworden voor het zijpaadje met de lange zwarte jas, zoals ik beloofde in de inleiding.
De man in the long black coat is een thema dat regelmatig terugkomt in muziek. Eigenlijk is het al heel oud, en diende het als waarschuwing voor de duivel. Ga niet mee met mysterieuze mannen die je proberen te verleiden. Later werd die insteek specifieker gemaakt tot een onbetrouwbaar sujet dat er met je ziel vandoor gaat. Zoals in de red right hand.
Op onderzoek voor dit blog stuitte ik echter ook op de Man in the long black coat van Bob Dylan.
Somebody seen him hangin’ around
At the old dance hall on the outskirts of town
He looked into her eyes when she stopped him to ask
If he wanted to dance he had a face like a mask
Somebody said from the bible he’d quote
There was dust on the man in the long black coat
Eerlijk gezegd had ik wel een verwijzing verwacht tussen dit nummer van Dylan en de thematiek van Cave. Ik heb dat echter niet kunnen vinden. Dylan schreef zijn nummer over de man in de zwarte jas in 1989, waar Cave in 1994 Red Right Hand publiceerde. Niet alleen vertoont de tekst overeenkomsten, ook muzikaal hoor ik die.
Maar het is zoals tussen Vondel en Milton: waarschijnlijk toeval dat beiden zich van dezelfde thematiek bedienden.
Voor hetzelfde album ‘Let love in’ nam Cave ook de track Loverman op, later gecovered door Metallica op Garage Inc. Daarin zit ook weer het thema van de devil man, in zijn lange zwarte jas.
There’s a devil laying by your side (How much longer?)
There’s a devil laying by your side (How much longer?)
You might think he’s asleep, but take a look at his eyes (How much longer?)
And he wants you, darling, to be his bride (How much longer?)
Yeah, there’s a devil laying by your side (How much longer?)
Man in Black
Van de Man in the long black coat is het maar een klein stapje naar de Man in Black, de bijnaam van Johny Cash. Aan het eind van zijn leven begon Cash met het opnemen van een serie nummers uit zijn eigen repertoire en dat van anderen, onder leiding van Rick Rubin. Het resultaat was een aantal albums met nummers die in hun kaalheid, ontdaan van alle franje, zeer overweldigend klonken.
Een van die nummers was The Mercy Seat, ook al zo’n Cave klassieker die tijdens live optredens het karakter van een preek krijgen. En die gaat over goed en kwaad.
Cave was apetrots op de cover. Het kan me niet schelen wat ze ervan zeggen, zei hij, Johnny Cash recorded my song. “Like all the songs he does, he made it his own. He’s a great interpreter of songs – that’s part of his genius. These are the things that can’t be taken away from you.”
Way down in the Hole
Tot slot nog een klein zijstapje naar de muzikale inspiratie voor Red Right Hand. In 1998 verscheen er een dubbel CD met diverse nummers die de muziek van Nick Cave beïnvloed hebben. Daaronder Way down in the Hole, van Tom Waits. Zowel de muziek als de tekst vertonen overeenkomsten met Red Right Hand.
Hieronder een oude opname, met daar weer onder een fragment van de tekst.
When you walk through the garden
You gotta watch your back
Well I beg your pardon
Walk the straight and narrow track
If you walk with Jesus
He’s gonna save your soul
You gotta keep the devil
Way down in the hole
Waarmee we het zijpaadje afsluiten en overgaan tot een paar covers. Want die status heeft Red Right Hand in het moderne songbook wel gekregen.
Covers
Inmiddels zijn we aangeland bij de covers.
Peaky Blinders is een serie van Netflix over de familie Shelby, die vlak na de eerste wereldoorlog een criminele bende aanvoerde in Birmingham. Red Right Hand werd daarvan de titelsong, maar ook de rest van de muziek uit de serie was uitstekend gekozen.
Eén van de leukste van vele Red Right Hand covers uit de serie is die van Snoop Dogg. Overigens was Cave daar net zo trots op als de cover van Cash over The Mercy Seat.
Ook leuk is die van Nell Smith. Zij was 14 toen ze The Flaming Lips tegenkwam. Op één of andere manier was daar een klik, waarop ze besloten samen muziek op te nomen. Dat werd een album met covers van Nick Cave, waaronder Red Right Hand.
Het enthousiasme van The Flaming Lips in deze clip is natuurlijk hartverwarmend. Toch een beetje of ze bij The Muppets op visite is. Ook geinig: Nell had nog nooit van Cave gehoord voor ze dit opnam.
Droevig nieuws kwam in oktober 2024, toen bleek dat Nell bij een auto ongeluk om het leven was gekomen. Ze was pas 17 en haar debuutalbum stond op uitkomen. Ik was er echt van ontdaan.
Tot slot nog de moeite waard om te laten horen: de versie van de Arctic Monkeys. In 2009 namen ze Red Right Hand op als B-kantje voor de single Crying Lightning. Dat klinkt dan zo.
Er zijn nog wel meer leuke uitvoeringen, maar die hebben niet altijd interessante beelden erbij om op de website te plaatsen. Dus die heb ik in een ander lijstje gezet, de Rizoomes Longlist. Op Spotify staat deze playlist met onder andere de covers van Red Right Hand. Waaronder interessante uitvoeringen van Giant Sand en Iggy Pop.
En zo zijn we langzamerhand aan het eind van dit blog gekomen. Ik hoop dat ik iets van de fascinatie over Red Right Hand heb kunnen overbrengen en waarom het meer is dan zomaar een popliedje. Natuurlijk heeft Cave in zijn oeuvre ook niemendalletjes opgenomen, niemand maakt alleen maar topwerk.
Maar nummers als Red Right Hand en Higgs Hoson Blues zijn zowel tekstueel en muzikaal van een ander niveau. In mijn ogen is het serieuze kunst waarbij de inhoud naadloos aansluit op de vorm, inclusief de performance zelf.
Het is totaaltheater.
Nick Cave staat wat dat betreft op eenzaam hoogte. Er zijn niet heel veel andere popmuzikanten die hetzelfde kunnen, zeker niet voor langere tijd. Frank Zappa. Bob Dylan. Tom Waits. En David Bowie. En dan houdt het op, denk ik. Maar mail me vooral als je aanvullingen hebt.
Update 5 mei 2023
Op de website The Red Hand Files gaat Nick Cave in gesprek met fans en brievenschrijvers. Zo vlak voor de kroning van Charles ontstaat er consternatie in een deel van de fanschare als ze er achter komen dat Nick is uitgenodigd.
En er nog heen gaat ook.
Cave naar de Coronation?!? Seriously?!? Are you a monarchist? What would the young Nick Cave have thought of that?!
Dit is wat de oude Cave er van vindt.
Dan echt als allerlaatste voor dit blog de integrale tekst. En klik vooral hier voor andere mooie blogs over muziek.
Red Right Hand
Take a little walk to the edge of town
and go across the tracks
Where the viaduct looms,
like a bird of doom
As it shifts and cracks
Where secrets lie in the border fires,
in the humming wires
Hey man, you know
you’re never coming back
Past the square, past the bridge,
past the mills, past the stacks
On a gathering storm comes
a tall handsome man
in a dusty black coat with
a red right hand
He’ll wrap you in his arms,
tell you that you’ve been a good boy
He’ll rekindle all the dreams
it took you a lifetime to destroy
He’ll reach deep into the hole,
heal your shrinking soul,
but there won’t be a single thing
that you can do
He’s a god, he’s a man,
he’s a ghost, he’s a guru
They’re whispering his name
through this disappearing land
But hidden in his coat
is a red right hand
You don’t have no money?
He’ll get you some
You don’t have no car?
He’ll get you one
You don’t have no self-respect,
you feel like an insect
Well don’t you worry buddy,
’cause here he comes
Through the ghettos and the barrio
and the bowery and the slum
A shadow is cast wherever he stands
Stacks of green paper in his
red right hand
You’ll see him in your nightmares,
you’ll see him in your dreams
He’ll appear out of nowhere but
he ain’t what he seems
You’ll see him in your head,
on the TV screen
And hey buddy, I’m warning
you to turn it off
He’s a ghost, he’s a god,
he’s a man, he’s a guru
You’re one microscopic cog
in his catastrophic plan
Designed and directed by
his red right hand
Geef een reactie