Prohairesis is een vorm van zelfpreparatie. Stoïcijnse preparatie is het, het gaat om het voorbereiden van jezelf op jezelf. Op hoe je reageert in moeilijke situaties, lastige omstandigheden en irritante mensen.
Epictetus schrijft: Je moet iedere keer dat je van plan bent iets aan te pakken, je eerst realiseren wat je nu precies gaat doen.
Als je bijvoorbeeld naar de thermen gaat, bedenk dan van tevoren wat er allemaal kan gebeuren: je kunt nat gespat worden en zelfs een oplawaai krijgen. Scheldwoorden zijn heel wel mogelijk. Ja, zelfs een beroving.
epictetus
Op al die mogelijke gebeurtenissen moet je volgens Epictetus al een antwoord hebben voor het gebeurt.
Hoe stel je jezelf op?
Mijd je het conflict?
Ga je d’r hard in?
Reageer je offensief of defensief?
En als het van de omstandigheden afhangt, welke omstandigheden?
Dit proces, bedenken wat er kan gebeuren en wat je dan gaat doen, noemt Epictetus Prohairesis. Het laat zich vertalen als wilskracht, wilsbesluit. Naar mijn mening is het voor crisismanagers en incidentbestrijders een essentiële vaardigheid, die velen zullen herkennen, maar desondanks zelden wordt genoemd.
Oefen in je hoofd met situaties die je mogelijk tegemoet gaat als crisismanager. Zie het als mentale simulatie, psychocybernetica. Wat ga je doen als iemand dwars ligt in het COPI of OT? En wat als het de burgemeester is, of je baas? Hoe reageer je als je team weigert? Je links en rechts wordt ingehaald?
Wat doe je als er op social media een negatief frame wordt gezet, er nepnieuws verschijnt, crisismakelaars aan het werk gaan met kwaad daglicht. Verzin het maar, wat ga je doen?
Prepareer jezelf dus met moeilijke situaties voordat je het nodig hebt en versterk daarmee je eigen moreel, je eigen basisinstelling. Wat heb je nodig, wat wil je riskeren, hoe verhoudt deze situatie zich met volgende en vorige?
Want vergeet niet dat de situatie waar je nu in zit volgt op eerdere incidenten en de voorganger is van de volgende. Leef in het hier en nu, maar wees niet naïef over de context van het verleden en toekomst waar je altijd in zit.
Maar let goed op de valkuil. Stoïcijns crisismanagement gaat over jou, niet over anderen. Prohairesis bereidt je voor op jezelf.
Onthoud dat dat wat beledigend is, niet de persoon is die dat doet, maar het oordeel dat deze dingen beledigend zijn. Dus als iemand je irriteert, besef dan dat het je eigen mening is die je irriteert. Probeer je daarom in de eerste plaats niet te laten meeslepen door de indruk; want als je eenmaal tijd en rust wint, zul je het gemakkelijker vinden om jezelf onder controle te houden.
Epictetus
Ik zie prohairesis naast hard skills en soft skills gepositioneerd als self skills. Het hoort daarom bij personal resource management (PRM) en dat is waar stoïcijns crisismanagement en PRM elkaar kruisen. Bereid je voor op jezelf, zodat je niet je eigen verrassing wordt.
En om die prohairesis te ondersteunen heb ik een serie blogs opgesomd die je helpen je te voorbereiden op jezelf.
Prohairesis; blogs over jezelf
- Psychologische veiligheid
- Microcrisis
- Mag ik eens vragen, wat is jouw belangrijkste brand geweest?
- Zugzwang en de strategie van de verloren positie
- Het OK Plateau in de praktijk
- Stoïcijns Stoeien met je Ego
- De ervaring van verlies; 25 jaar Motorkade
- Waarom gevoel voor kunst je een betere crisismanager maakt
- Mag ik van de crisiscompetenties de kwinkslag?
- Tunnelvisie door je scenariokaart
- Ceci nést pas un feu
- Het snelle vertrouwen in tijdelijke teams
- Organized blindness
- Alle crises ben je zelf
- Tenerife: de psychologie achter een vliegtuigcrash
- De essentie van Stoïcijns crisismanagement
- Crisis managen als een Stoïcijn
- Crisisteams: de drie rollen van de voorzitter
- De regels van het dode paard
- Tunnelvisie op het Pieterpad
- De onbetrouwbaarheid van snelle expertise
- Opmerkzaamheid: zien met vele ogen
- Besluitvorming onder tijdsdruk wordt beter door reflectie
- Crew Resource Management (1): het gevaar van een groot ego
- Crew Resource Management (2): Soft Skills en Vakbekwaamheid
- De limiet van expertise en ervaring
Ook relevant voor prohairesis: blogs over strategie en over surprise.
Geef een reactie