Leestijd: 3 minuten

Ceci n’est pas un feu gaat over het verhaal achter de brand. Over het symbool van een ramp. Over de verstopte betekenis van een incident. Dus over het verraad van de beelden, Magritte zei het al. Want je ziet niet alles wat je ziet.

ceci n'est pas un cafe

Een paar jaar geleden waren we een weekje in Luxemburg. Tijdens één van onze wandelingen kwamen we langs dit huis. Met een pastiche op een wel heel bekend schilderij van Magritte.

Ceci n’est pas un pipe.

Zei Magritte, op z’n doek.

Maar het schilderij zelf heeft een andere naam: Le trahison des images.

Het verraad van de beelden.

Beelden, images, voorstellingen, het zijn interpretaties van de werkelijkheid. Het is niet de werkelijkheid zelf. Die is oneindig veel complexer, door alle betekenisvolle lagen die we erin verstoppen en waarvoor je soms een halve professor moet zijn om te begrijpen waar het over gaat.

“Everything we see hides another thing, we always want to see what is hidden by what we see, but it is impossible. Humans hide their secrets too well. There is an interest in that which is hidden and which the visible does not show us. This interest can take the form of a quite intense feeling, a sort of conflict, one might say, between the visible that is hidden and the visible that is present.”

Rene magritte

Als incidentbestrijders en crisismanagers leren wij dat beeldvorming de eerste stap is om grip te krijgen op een ongewenste gebeurtenis. We gaan verkennen, we gaan kijken, we gaan informatie verzamelen, we maken een voorlopig plan.

We kijken.

Daarna hebben we een beeld. Dat delen we met ons team. We vragen: is iedereen het met dit beeld eens? Iedereen knikt. Dit is het beeld.

Maar zien we alles?

Enters Magritte. En die zegt:

Ceci n’est pas un feu.

De brand in de Notre Dame is meer dan een door vuur verwoeste kathedraal. Het is ook een verhaal over identiteit en politiek, over de symboliek van markante gebouwen en over vooruitgang. Over geloof, geschiedenis en waarden. In dit blog lees je er meer over.

Wat ik zeggen wil: elke incidentbestrijder en crisismanager moet ook de beelden zien die je niet ziet. Het verhaal achter de fysieke werkelijkheid. Ga naar het museum, en bekijk de kunst die je voor de gek houdt. Learn the rules like a pro, zei Picasso, so you can break them like an artist.

Leer over de beelden die de mensen raakt, de beelden die we verstopt hebben in het uitzicht van alledag en die je pas ziet als je daar achter kijkt. Kijk zonder oordeel. Het gaat niet over mooi of lelijk voor jou, het gaat erom dat het er is en dat het gezien wordt door mensen.

Denk bij je eerstvolgende grote klus aan Magritte: ceci n’est pas un feu. Maar wat is het ook? Wat kan ik zien wat ik niet zie?


En als je toch met kunst bezig ben, lees dan ook dit blog: waarom gevoel voor kunst je een betere crisismanager maakt.