Leestijd: 5 minuten

Vrienden, bij de brandweer zijn we allemaal vrienden. Echte vrienden, maatjes, makkers. We gaan voor elkaar door dik en dun, bij nacht en ontij. Totdat, tja.. tot wat eigenlijk? Waar ligt de grens, waar ligt jouw grens? Denk daar eens over na en lees dan dit verhaal van Cindy Schuenke, een 43 jarige brandweervrouw uit St. Louis, Amerika. Wat zou jij doen?

Op 28 maart 2006 had Cindy een dienst gedraaid op Engine House 3. Aansluitend reed ze door naar Engine House 1, waar ze een ruiling had met een collega. Vrijwel direct kwam er een brandmelding binnen. Het betrof een kleine stenen bungalow waarvan de bewoonster vermist werd.

Bij aankomst golfde de dikke zwarte rook er uit. Bevelvoerder Corbin besloot desondanks tot een binnenaanval. Geneva Rooks, de moeder van een collega, moest nog in het pand zijn. Cindy liep met haar maatje, Bubba, naar binnen achter de aanvalsploeg aan van een andere spuit, Normandy.

Ongeval

Na 3 minuten bezweek plotseling de vloer onder Cindy, ze kon nog net een straal grijpen. Daar hield ze zich krampachtig aan vast, in een uiterste poging te voorkomen dieper te vallen. Zo hing ze met één arm aan een straal in een gat tussen twee verdiepingen. Ze had geen porto, en het man-down systeem werkte niet.

Ondertussen had Bubba door dat Cindy in de lucht bungelde. Hij greep haar hand, maar ze bleef met de adembescherming hangen achter de rand van het gat. Haar handschoen, mannenmaat dus eigenlijk te groot, schoof langzaam van haar hand.

Bubba schreeuwde naar de aanvalsploeg van Normandy. “Ik heb haar, kom helpen”. Jim Ebert van Normandy reageerde verbaasd. “Heb je Geneva daar?”, riep hij. Maar Bubba reageerde niet en Ebert besloot te helpen door aan het rugschild van Bubba te trekken. De rook en hitte was enorm, en Ebert besefte dat je zonder uitrukkleding en ademlucht niet kon overleven. Hij riep naar Bubba: “Laat haar gaan, ze is dood, ze is dood, we moeten onszelf redden”.

Cindy geloofde niet wat ze hoorde. “Ik ben niet dood”, schreeuwde ze terug. Ebert reageerde perplex: dat was niet de stem van een oude vrouw. Wat gebeurde er eigenlijk?

Arbeidsongeval St. Louis
De brandweer van St. Louis aan het werk, maart 2021. Foto Paul Sableman.

Op dat moment gleed Cindy uit haar handschoen en viel in de kelder. Haar voet raakte bekneld in de vloer, ze kon niet weg, ze zat midden in de vlammen en de hitte. Waddell, een brandweerman die buiten stond, besefte dat het niet goed ging binnen. Hij riep over de porto om extra stralen en gaf door dat Cindy in de kelder was gevallen. Er was een reddingsactie nodig, maar die kwam niet: ze was op zichzelf aangewezen.

Ziekenhuis

Binnen had Cindy haar andere handschoen ook uitgedaan. Ze wilde haar laars uittrekken om te kunnen ontsnappen. Dat lukte wonderwel, maar doordat ze op haar blote voeten en zonder handschoenen door de vuurzee moest, raakte ze zwaar gewond. Eenmaal buiten vocht ze om het bewustzijn te behouden: ze wilde niet dat haar handen of voeten geamputeerd zouden worden, dat moest en zou ze tegenhouden.

In het ziekenhuis was haar moeder er snel bij, wiens oog viel op de geel groene slierten uit de jas van haar dochter. “Zijn dat haar handschoenen?”, vroeg ze de dokter. Maar dat waren het niet. Het waren de restanten van Cindy’s huid.

Cindy wilde terug, terug in de uitrukdienst. Maar dat zou geen gemakkelijk pad worden. Het begon al met 96 dagen ziekenhuisopname. Met veel operaties om amputatie te voorkomen. In de volgende drie jaren waren 16 operaties nodig, en liepen de medische kosten op tot 1,1 miljoen dollar.

Zo moest ze huid van de bovenbenen laten transplanteren op haar handen. Dat bleek niet genoeg. Haar hand werd ingenaaid in de huid van haar buik, en toen dat was aangegroeid, weer los gesneden. Daarna werd de klomp verdeeld in vier vingers, de pink was gesneuveld. Na twee jaar had ze negen vingers, maar ze kreeg nog geen waterfles open gedraaid. Kon ze ooit op de wagen terug?

Aansprakelijk

Maart 2009 was het besef blijkbaar gekomen. Het besef dat een terugkeer er niet meer inzat, al riep ze officieel dat ze het nog steeds wilde.

Opeens stelde ze vier partijen aansprakelijk. De fabrikant van het man-down systeem, omdat het apparaat niet werkte. De commandant, omdat de brandweer niet goed was opgeleid. De officier van dienst, omdat hij niet door had dat Corbin een slechte inzet deed. En Corbin zelf: Omdat hij in een uitzichtloze situatie toch een binnenaanval liet doen, te weinig stralen had afgelegd en geen reddingsteam had ingezet.

De beschuldiging van Corbin viel bij de uitruk in St. Louis niet lekker. Je eigen collega, die lapte je er niet bij. Nooit niet. Maar ja, wat als je door de brandweer nooit meer terug zou kunnen bij de brandweer? Waren het dan nog je collega’s?

Wat zou jij doen?

Update 28 maart 2025: schikking

Dertien jaar duurde de rechtszaak van Cindy tegen het korps. Het zijn er uiteindelijk zelfs twee geworden, omdat ze ontslagen werd nadat bleek dat ze niet meer in de uitruk kon. En in de CAO stond dat medewerkers doorbetaald moesten worden totdat ze weer dienst konden draaien.

In 2023 is er geschikt voor een miljoen dollar. Onder de volgende clausule:

“The parties have reached an amicable and wholly voluntary mutual agreement on the resolution of all claims and are satisfied with the terms of the agreement.”

Alleen jammer dat het amicable agreement zo lang moest duren. Ik zou als firefighter in St. Louis intussen wel achter mijn oor krabben en me afvragen of mijn werkgever wel echt begaan is met de veiligheid en het welzijn van de medewerkers.

In hoog risico beroepen is het vertrouwen dat je elkaar steunt en helpt in moeilijke omstandigheden van groot belang. Als blijkt dat die steun niet wederzijds is, zal dat zeker invloed hebben op de effectiviteit van een korps. Dat is zachte fragiliteit met een harde consequentie.

Update 2: Nederland

Hans Koopmans bericht via Bluesky dat dit soort gevallen ook in Nederland voorkomen. Hij verwijst naar een casus uit Enschede, waar een vrijwilliger een verlamming opliep in zijn been tijdens een oefening. Het kostte hem meer dan zeven jaar procederen om een schadevergoeding te krijgen.

“Je zet je in voor de bevolking, maar als je zelf iets hebt, doen ze net alsof ze gek zijn. Dat is diep triest.”

Klik hier voor een item bij EenVandaag over deze casus.


Dit blog is onderdeel van het Museum of Accidents.