Deze pagina over de Smeepoortstraat Harderwijk is een combinatieblog uit the Museum of Accidents. Het begint met een kort verslag over een bezoek aan de plaats incident, twintig jaar na dato. Daarna volgt een feitelijke omschrijving van de gebeurtenissen op de Smeepoortstraat. Het wordt afgesloten met links naar andere informatiebronnen.
We liepen het Zuiderzeepad, rond de kerstdagen van 2018, en kwamen ook door Harderwijk. Ik was er meer dan 20 jaar niet geweest, niet meer na die fatale brand in de Smeepoortstraat van 27 januari 1998. En ik wilde die plek weer eens terug zien, net zoals ik van de zomer bij De Kelders in Leeuwarden was wezen kijken.

Het eerste wat me opviel was dat ik me zo weinig van de straat zelf herinnerde. Ik had er uren rondgelopen toentertijd, als begeleider van de onderzoeken vanuit mijn rol in het begrafenis bijstandsteam. Maar nu kwam vrijwel niets me bekend voor. Toen ik de foto van de brand terugzag viel het uithangbord van Randstad mij op. Die zat er dus nog steeds. Dat was het baken om het inmiddels volledig herbouwde pand terug te vinden.


Net als in Leeuwarden viel de complexiteit van de situatie mij op. Ik wist nog dat de eerste eenheden vol op de hoofdingang hadden ingezet, om de bewoner te redden die nog binnen moest zijn. Harm en Erik hadden zichzelf ingezet aan de zijkant van het gebouw, in het straatje ernaast. Daarna waren ze de trap opgelopen, gevolgd door nummer drie met een straal, maar die moest door een te korte slang beneden blijven. Even later ging het boven volledig mis. Gek genoeg kan ik me nog wel herinneren hoe het pand er van binnen uitzag en hoe klein het eigenlijk was. Het gaf mij eens te meer aan hoe gevaarlijk binnenstadsbranden ook weer zijn.

Hoekpanden zijn overigens alleen al lastig door de plaatsbepaling van de eenheden. Waar zit de voorkant, hoe noem je de zijkanten? En welke zijkant zit je dan? BIN (Brandweerman in Nood) adviseert daarom het ABCD model te gebruiken. Op Harderwijk toegepast zou de eerste aanval dan op de Alfa gevel zijn geweest en zaten Harm en Erik op de Delta gevel. Ik denk overigens niet dat het voor deze brand wat uitgemaakt zou hebben. Wel denk ik dat hulpmiddelen als het Kwadrantenmodel en het ABCD model de situational awareness vergroten en daarmee altijd de veiligheid helpen verbeteren. Op deze website lees je meer over het ABCD model.

Terwijl ik mijn foto’s stond te maken en af en toe in de straat staarde, sprak een wat oudere vrouw mij aan. Wat ik daar toch in de lucht zag? Of sprak ik zufallig Deutsch? Ik vertelde haar wat er twintig jaar geleden gebeurd was en ze schudde met haar hoofd. “Tsjonge,” zei ze, “nu woon ik hier toch al veertig jaar, maar ik dacht toch echt dat het verderop in de straat was.” Dat was niet zo, kon ik haar laten zien: in de zijkant, op de Deltagevel in de Brouwersteeg, staat dit herdenkingsteken.

Korte omschrijving incident Harderwijk
Datum | 27 januari 1998 |
Locatie en type object | Kamerverhuurbedrijf aan de Smeepoortstraat in Harderwijk |
Type incident | Brand in kamerverhuurbedrijf; Binnenstadsbrand |
Bijzonderheden |
|
Foto’s

Meer informatie:
De brand in Harderwijk werd de tweede inzet van het begrafenis bijstandteam BBT, na de brand op de Motorkade op in Amsterdam. En zoals dat vaak gaat, die inzet kwam puur toevallig tot stand. Het was namelijk toevallig dat één van de slachtoffers zowel vrijwilliger was in Harderwijk als beroeps in Amstelveen. Daar was Frans Schippers op dat moment de commandant, en hij haalde de mensen erbij die ook bij de Motorkade aan de bak waren geweest. Daarna besloten we het BBT te institutionaliseren.
… en intussen werken we met de ABCD methode, maar er zijn ook andere diensten waarmee we samenwerken.
Welke methode gebruiken zij?
* Kleurenaanduiding – politie;
Wit, zwart, groen, rood
* Klokmethode – politie, defensie, brw. Schiphol.
Nochthans is het noodzakelijk om goed te overleggen welke methode er gebruikt wordt bij een multifunctionele inzet.